Stanowisko IAA Polska oraz uwagi do art. 15e projektu ustawy z dnia 6.07.2017r. 

Szanowny Panie Ministrze,

W imieniu IAA Polska. Międzynarodowe Stowarzyszenie Reklamy, przedstawiamy poniżej uwagi do art. 15e opublikowanego projektu z dnia 6.07.2017r. ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Nowelizacja).

IAA Polska jest częścią największego stowarzyszenia marketingowego na świecie, istniejącego od 1938 roku. W Polsce działa nieprzerwanie od 1993 r. i jest jedyną organizacją w naszym kraju, która skupia przedstawicieli wszystkich uczestników procesu komunikacji reklamowej: reklamodawców, agencje reklamowe, domy mediowe, agencje badawcze oraz  media.

1. Uwaga generalna.

Pragniemy wyrazić głębokie zastrzeżenie wobec proponowanej treści art. 15e Nowelizacji, wprowadzającego limit zaliczania wydatków na usługi niematerialne do kosztów uzyskania przychodu. Na uwagę zasługuje przy tym fakt, iż zapis ten nie wynika z implementowanej przez projekt ustawy dyrektywy RADY (UE) 2016/1164 z dnia 12 lipca 2016 r. ustanawiającej przepisy mające na celu przeciwdziałanie praktykom unikania opodatkowania, które mają bezpośredni wpływ na funkcjonowanie rynku wewnętrznego i nie ma żadnego związku z praktykami optymalizacji podatkowej czy zaniżania dochodów kapitałowych, będących istotą tejże dyrektywy.

Jak wynika z uzasadnienia projektu, podstawowym celem Nowelizacji jest uszczelnienie systemu podatku dochodowego od osób prawnych i podatku dochodowego od osób fizycznych  w celu wyeliminowania działań stanowiących tzw. „agresywne optymalizacje podatkowe” oraz przeciwdziałanie erozji podstawy opodatkowania i przenoszenia zysków, zgodnie z inicjatywą OECD. Zjawisko „agresywnych optymalizacji podatkowych” zachodzi zasadniczo w ramach grup kapitałowych powiązanych podmiotów gospodarczych, a w konsekwencji przeciwdziałanie tym praktykom powinno dotyczyć tylko zdarzeń gospodarczych pomiędzy tymi podmiotami. Mogłoby to być regulowane w ramach przepisów o cenach transferowych oraz klauzuli o unikaniu opodatkowania.

Tymczasem, zaproponowane rozwiązania dotyczą wszystkich podatników podatku dochodowego CIT i prowadzą do zwiększenia opodatkowania bez formalnego podnoszenia 19% stawki podatkowej. Ewentualne wprowadzenie zmian podatkowych zaproponowanych w Nowelizacji, w znaczący sposób wpływałoby na konkurencyjność polskich podmiotów oraz ich możliwości rozwoju. Wprowadzenie tak znaczących ograniczeń w uznawaniu m.in. kosztów marketingowych za koszty uzyskania przychodów, przyczyni się do ograniczenia aktywności przedsiębiorców na tym polu. Jesteśmy przekonani, że efektywna komunikacja przedsiębiorców z konsumentami, która realizowana jest poprzez różnorodne działania marketingowe (w tym reklamę) jest warunkiem wykorzystania przez polskich przedsiębiorców ich potencjału rozwojowego. Uważamy, że wprowadzenie Nowelizacji stoi w istotnej sprzeczności z celami gospodarczymi Rządu prezentowanymi w ramach Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju.

W związku z powyższym, proponowane rozwiązanie budzi nasz głęboki sprzeciw.  Zwracamy się więc z postulatem usunięcia z Nowelizacji art. 15e.

2. W działalności przedsiębiorcy, a w szczególności każdej dużej firmy w Polsce, intensywne korzystanie z zewnętrznych usług reklamowych, marketingowych, usług badania rynku i innych usług doradczych, jest niezbędne dla właściwego i profesjonalnego prowadzenia działalności gospodarczej. Pragniemy podkreślić, że przedsiębiorstwa ponoszą tego rodzaju wydatki w ramach swojej regularnej działalności gospodarczej i w przeważającej większości przypadków nie ma to związku z żadną optymalizacją podatkową. Co więcej, korzystanie z wyspecjalizowanych usług obcych jest trwałą tendencja rynkową, która prowadzi do ograniczania kosztów i wzrostu konkurencyjności polskich podmiotów gospodarczych.
3. Ograniczenie możliwości zaliczenia kosztów związanych usługami niematerialnymi, w tym m.in. z usługami marketingowymi, do kosztów uzyskania przychodu będzie więc ewidentnym utrudnieniem dla prowadzenia takiej działalności. Ze względów podatkowych, zmniejszy się bowiem skłonność do korzystania z takich usług zewnętrznych,. W efekcie, przedsiębiorstwa pozbawione zostaną koniecznej wiedzy i konsultacji w zakresie prowadzonych operacji. I to w każdym obszarze działania: marketingowym, produkcyjnym, logistycznym, księgowym, sprzedażowym czy nawet kadrowo-płacowym. Spadnie więc konkurencyjność polskich przedsiębiorstw, co będzie zaprzeczeniem jednego z celów towarzyszących proponowanej Nowelizacji.

Wymuszone przez ograniczenia podatkowe zmniejszenie zapotrzebowania na usługi zewnętrzne będzie stanowiło też cios w podmioty takie usługi świadczące. Zahamowany więc zostanie rozwój polskiego sektora usługowego i to w takiej dziedzinie, w której sektor ten zgodnie z planami rządu miał się rozwijać: wiedzy i kompetencji.

Zdaniem firm członkowskich zrzeszonych w naszej organizacji, wejście w życie proponowanych rozwiązań byłoby groźne dla całej branży reklamowej oraz firm badania rynku. Wprowadzenie tak drastycznych ograniczeń w tym zakresie może spowodować poważne kłopoty w funkcjonowaniu tych podmiotów. Stać się tak może z powodu znacznego obniżenia poziomu zakupu usług przez klientów. Wpłynie to również na konieczność ograniczenia prac zleconych podwykonawcom branży reklamowej, w tym firmom produkcyjnym np. materiałów reklamowych. Są to często przedsiębiorstwa o stosunkowo niewielkiej skali działalności, dla których ograniczenia zamówień powodować będą znaczące kłopoty w ich funkcjonowaniu. W pewnych przypadkach, powyższe ograniczenia mogą doprowadzić nawet do zamknięcia działalności przez niektóre firmy reklamowe, instytuty badawcze, czy podwykonawców usług marketingowych i reklamowych.

4. Dodatkowo, wprowadzenie przepisów art. 15e w życie spowoduje znaczący wzrost kosztów wprowadzania nowych inwestycji, zwłaszcza dla nowych przedsiębiorców. Każda nowa inwestycja, w początkowym okresie, ma ograniczone możliwości przynoszenia zysków i zazwyczaj (szczególnie w okresie projektowania, inkubacji, czy implementacji) w znacznym stopniu opiera się na korzystaniu z usług zewnętrznych (w tym usług reklamowych i badania rynku). W konsekwencji, nowi przedsiębiorcy oprócz ponoszenia ekonomicznych strat w pierwszym okresie wdrożenia innowacyjnej działalności, będą zmuszeni do pozyskania dodatkowego finansowania zewnętrznego na opłacenie podatku dochodowego od kosztów usług niezbędnych dla wdrożenia inwestycji i rozpoczęcia działalności. Dla wielu tego typu spółek będzie wiązało się z odroczeniem uzyskania rentowności lub nawet z upadłością. Przyczyniać się też to może do skłonności do przenoszenia działalności innowacyjnej i rozwojowej zagranicę.
5. Oczywistym jest też, że w gospodarce rynkowej przedsiębiorstwa, produkujące wszelkiego rodzaju wyroby kierowane do konsumenta, muszą mieć możliwość nieskrępowanego korzystania z profesjonalnych usług badania rynku czy usług reklamowych. Nie jest możliwy rozwój żadnego biznesu bez takich podstawowych usług. W Polsce usługi te realizowane są właśnie przez wyspecjalizowane podmioty zewnętrzne, zgodnie z powszechnie obowiązującą w działalności gospodarczej zasadą outsourcingu tych operacji.

Wymuszone przez dodatkowe obciążenia podatkowe, ograniczenia w realizowanych działaniach marketingowych stanowić będą również swoistą barierę wejścia na rynek dla nowych podmiotów oferujących nowe produkty. Wpływać więc to będzie negatywnie na skłonność do wchodzenia na rynek przez nowe podmioty (w tym rozpoczynające działalność), przez co ograniczone zostaną możliwości rozwojowe wielu branż gospodarki i negatywnie wpływać będzie na konkurencyjność całej gospodarki.

Warto też pamiętać, iż usługi reklamowe kierowane do konsumenta realizowane są często wspólnie przez producenta i niezależnego sprzedawcę, który w takim przypadku jest usługodawcą zewnętrznym dla producenta. Ograniczenie prowadzenia takich działań uderzy więc też w cały rynek sprzedawców, którzy zostaną pozbawieni źródeł dochodu z tytułu kampanii zlecanych przez producentów.

Końcowym efektem tych ograniczeń będzie uszczerbek dla konsumenta, któremu zostanie ograniczony dostęp do informacji o nowych produktach, usługach czy promocjach sprzedażowych. Rynek marketingu konsumenckiego cofnie się więc o 25 lat, gdzie główną informacją dla konsumenta była cena produktu wywieszona na półce sklepowej.

Gdyby jednak przedsiębiorstwo zdeterminowane było do utrzymania swojej konkurencyjności rynkowej poprzez korzystanie z takich niezbędnych usług zewnętrznych w dotychczasowym zakresie, zostanie narażone na znaczący wzrost obciążenia podatkowego. W przypadku wiodących przedsiębiorstw z branży spożywczej, oferujących renomowane, markowe produkty, gdzie korzystanie z zewnętrznych usług badania rynku oraz reklamowo-marketingowych jest szczególnie rozwinięte, całkowite obciążenie podatkowe CIT wzrośnie z roku na rok nawet 5-krotnie! To z kolei radykalnie zmniejszy rentowność prowadzonej działalności oraz ograniczy zarówno samą działalność jak i liczne projekty inwestycyjne, spowalniając tym samym nie tylko rozwój branży, ale także hamując wzrost Produktu Krajowego Brutto. Wygaśnie bowiem efekt mnożnikowy oddziaływania przedsiębiorstwa poprzez łańcuch wartości na całą gospodarkę.

6. Przedsiębiorstwa z branży komunikacji marketingowej, w tym reklamowej i firm badawczych są, podobnie jak inne przedsiębiorstwa, płatnikami różnego rodzaju podatków i opłat będących dochodami budżetu państwa. Większość spośród kwot podatków wpłacanych przez te firmy stanowi podatek dochodowy. Wynikające z ewentualnego wprowadzenia Nowelizacji ograniczenia w działalności marketingowej, a w efekcie znaczące pogorszenie rentowności przedsiębiorstw z branży komunikacji marketingowej skutkować będzie nie tylko zmniejszeniem konkurencyjności polskich przedsiębiorstw, ale również mniejszymi wpływami podatkowymi, w zakresie zarówno podatków bezpośrednich, jak i pośrednich

Podsumowanie:

Konkludując, proponowany zapis art. 15e:

1. utrudnia działanie przedsiębiorstw na rynku i ogranicza ich zdolność konkurencyjną poprzez podatkową penalizację korzystania z zewnętrznych, profesjonalnych usług,
2. uderza w podmioty świadczące tego rodzaju usługi, hamując rozwój polskiego rynku know-how,
3. ogranicza dostęp konsumentowi do informacji o produktach, usługach czy promocjach,
4. redukuje rentowność prowadzonej działalności gospodarczej ograniczając tę działalność i zamiary inwestycyjne,
5. prowadzi do drenażu podatkowego przedsiębiorstwa, chcącego kontynuować swój rozwój w dotychczasowym modelu biznesowym.

Apelujemy więc o usunięcie z projektu ustawy tego szkodliwego dla większości przedsiębiorstw zapisu. Tym bardziej, że nie ma żadnego uzasadnienia gospodarczego, aby w sposób automatyczny i sankcyjny ograniczać możliwość zaliczania tego rodzaju wydatków do kosztów podatkowych przez wszystkich podatników, a nie tylko tych, którzy stosują niedozwolone optymalizacje podatkowe. Rozumiemy, że nie jest intencją Nowelizacji karanie uczciwych przedsiębiorców, czy ograniczanie możliwości ich rozwoju. Uważamy, że wprowadzenie Nowelizacji zamiast ograniczenia niedozwolonych optymalizacji podatkowych, przyczyni się do znaczącej zapaści wielu branż i polskich przedsiębiorców, a w efekcie przyniesie odwrotny skutek od zamierzonego: ograniczy przyszłe wpływy budżetowe z podatków.

W imieniu Rady Nadzorczej oraz Zarządu IAA Polska,

Jacek Olechowski,
Prezes Zarządu